سیستم گردش خون، اکسیژن و مواد مغذی را به اندام های مختلف بدن می رساند و دی اکسید کربن و محصولات متابولیکی آن را حذف می کند. خون تازه و غنی از اکسیژن از طریق شریان ها در سراسر بدن جریان دارد و خون بدون اکسیژن از طریق تعدادی ورید مختلف به قلب باز می گردد. خون در وریدهای پا اغلب مجبور است برخلاف گرانش حرکت کند تا به قلب برسد. بنابراین، سیاهرگ های پا بیش از سایر قسمت های بدن مستعد ضعیف شدن هستند.

سیاهرگ ها دارای دریچه های یک طرفه هستند که از جریان خون به سمت عقب جلوگیری می کند. هنگامی که دریچه ها از کار می افتند، خون به جای رفتن به قلب در رگ ها شروع به تجمع می کند و باعث گشاد شدن رگ های خونی می شود. جوراب های فشرده در چنین شرایطی به کار می آیند.

جوراب های فشاری که جوراب های فشاری نیز نامیده می شوند، به مچ پا و ساق پا فشار می آورند. وجود این فشار ملایم و ثابت در قسمت تحتانی سیستم گردش خون به عملکرد عروق کمک می کند. برای خرید جوراب های فشاری باید به چند نکته مهم توجه کنید که در مقاله امروز  کلینیک فیزیوتراپی فانتوم زنجان در مورد آنها صحبت خواهیم کرد.

1. چرا از جوراب های فشاری استفاده کنیم؟

جوراب واریس جوراب هایی با طول های مختلف هستند که کمی بیشتر از جوراب های معمولی پاها را فشرده می کنند. این جوراب ها به گونه ای طراحی شده اند که فشار معینی به پا وارد می کنند و با بالا رفتن به تدریج فشار آن کاهش می یابد. هدف اصلی استفاده از این جوراب ها کمک به عملکرد دریچه های وریدی، بهبود جریان خون در پاها و جلوگیری از مشکلات زیر است:

نارسایی مزمن وریدی

رگها

رگهای واریسی

این تحقیق در مورد اثربخشی این جوراب ها چه می گوید؟

تحقیقات نشان داده است که جوراب‌های واریس می‌توانند فواید زیادی داشته باشند، به‌ویژه زمانی که با شرایطی مواجه می‌شوند که مشکلات رگ‌ها را تشدید می‌کنند، مانند:

ایستادن یا نشستن طولانی مدت

سفرهای طولانی با هواپیما یا وسایل حمل و نقل دیگر بدون اقامت

بارداری

90 درصد بیماری های پا از سیاهرگ ها منشا می گیرند. به عنوان مثال، نارسایی وریدی به عملکرد دریچه های خون مربوط می شود. در بیماران مبتلا به این مشکل خون در پاها می ماند و مقدار کمی به قلب باز می گردد. تجمع خون در رگ‌های پا می‌تواند منجر به مشکلات مختلفی از جمله تغییرات پوستی، آسیب به دیواره سیاهرگ‌ها، التهاب سیاهرگ، رگ‌های واریسی و لخته شدن خون شود.

2. جوراب واریس چگونه مناسب است؟

بسیاری از افراد می توانند از جوراب های واریس استفاده کنند، از جمله:

افراد مبتلا به مشکلات گردش خون (مانند ترومبوز ورید عمقی و واریس) یا افرادی که در معرض خطر ابتلا به این مشکلات هستند.

افرادی که اخیرا تحت عمل جراحی قرار گرفته اند

کسانی که نمی توانند تخت را ترک کنند یا در حرکت دادن پاهای خود مشکل دارند

کسانی که تمام روز سر کار می ایستند

ورزشکاران

زنان حامله

افرادی که زمان زیادی را در هواپیما می گذرانند، مانند خلبانان

آیا ورزشکاران از این جوراب ها سود می برند؟

احتمالاً ورزشکاران زیادی را دیده اید که از جوراب های فشاری و حتی آستین های فشاری استفاده می کنند. تحقیقات کافی در مورد اثربخشی این جوراب ها برای ورزشکاران انجام نشده است، اما شواهد نشان می دهد که می توانند به بهبودی کمک کنند.

یک مطالعه استرالیایی روی دوندگان نشان داد که جوراب‌های فشرده می‌توانند تأثیر مثبتی بر عملکرد آتی فرد در دویدن داشته باشند. به عبارت دیگر، اگر هنگام دویدن جوراب های فشاری بپوشید، دفعه بعد می توانید بهتر بدوید. تئوری های زیادی در مورد چگونگی تأثیر این جوراب ها بر گردش خون دوندگان وجود دارد، از جمله افزایش اکسیژن رسانی به ماهیچه ها، بهبود گردش خون و افزایش سرعت دفع به اسید لاکتیک.

محققان می گویند یکی از مزایای پوشیدن جوراب های فشاری برای ورزشکاران اثر محافظتی آن است. از آنجایی که مواد مورد استفاده در ساخت جوراب های فشاری عموماً ضخیم تر از جوراب های معمولی هستند، از پوست محافظت می کنند و پاها را گرم و خشک می کنند.

3. چگونه باید از جوراب های فشاری استفاده کنیم؟

پوشیدن جوراب های فشاری قبل از بلند شدن از رختخواب در صبح و گذاشتن پاهای خود بسیار مهم است. دریچه های وریدی زمانی که در حالت افقی دراز کشیده اید بهتر از زمانی که نشسته یا ایستاده هستید کار می کنند.

در حالت ایستاده، گرانش به بدن اعمال می شود و به دلیل وجود دریچه های وریدی آسیب دیده، گردش خون مختل می شود. به همین دلیل است که مچ پا و ساق پاها معمولاً در صبح بهتر می شوند و در اواخر روز متورم و سنگین می شوند. پوشیدن جوراب های فشاری در صبح، دریچه ها را باز نگه می دارد تا گردش خون سالم در پاها در طول روز افزایش یابد.

4. چگونه سطح فشرده سازی جوراب های فشرده را انتخاب کنیم؟

درجه فشرده سازی ایجاد شده توسط جوراب های فشاری بر حسب میلی متر جیوه (mmHg) اندازه گیری می شود و مقدار آن معمولاً روی بسته بندی محصول با قطعه CCL نشان داده می شود. این جوراب ها از نظر فشار به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند:

فشار یا فشار کم سطح 1: اگر واریس خفیف دارید، می‌توانید از این جوراب‌ها برای حفظ جریان خون سالم استفاده کنید و باعث می‌شود پاهایتان سبک‌تر شوند.

کلاس 2 فشار متوسط ​​یا فشار متوسط: این جوراب ها نسبت به نوع قبلی مؤثرتر هستند و معمولاً برای کسانی که واریس یا علائم واریس را تجربه می کنند توصیه می شود.

فشرده سازی یا فشار بالا نوع 3 و فشار یا فشار بسیار بالا نوع 4: اگر بیماری های ورید جدی تری مانند ترومبوز ورید عمقی یا لنف ادم دارید، پزشک استفاده از دو نوع جوراب را توصیه می کند.

شما همیشه باید با پزشک خود در مورد سطح فشرده سازی مناسب مشورت کنید، به خصوص اگر یک بیماری زمینه ای دارید. اکثر جوراب‌های بدون نسخه که در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین فروخته می‌شوند، دارای سطوح کم یا متوسطی از فشرده‌سازی هستند.

5. چگونه اندازه جوراب های فشاری را تعیین کنیم؟

جوراب های فشاری در اندازه های مختلف (زیر زانو، بالای زانو، بالای ران و جوراب شلواری)، با پنجه باز و بسته وجود دارد. جوراب های دم باز برای کسانی که کفش های دم باز می پوشند، کف پا و بین انگشتان پا عرق می کنند، انگشتان بلندی دارند یا از مشکلات ناخن و زخم پا رنج می برند، مناسب است و برای ماه های گرم سال نیز مناسب تر است.

اندازه جوراب واریس ممکن است بسته به مارک متفاوت باشد. برای اینکه راحتتر جوراب واریس بپوشید و از تمام مزایای آن بهره مند شوید، باید در انتخاب سایز دقت کنید. اندازه جوراب واریس شما روی بسته بندی درج شده است. برای اطمینان از اندازه مناسب جوراب، موارد زیر را در نظر داشته باشید:

صبح قبل از بلند شدن از رختخواب یا پا گذاشتن آنها را وزن کنید.

برای جوراب های بلند تا زانو، باریک ترین قسمت مچ پا و پهن ترین قسمت ساق پا را اندازه بگیرید. سپس در حالی که روی تخت نشسته اید، پاهای خود را روی زمین قرار دهید و زانوهای خود را خم کنید تا پاهای شما زاویه 90 درجه تشکیل دهند. فاصله بین زانوی خم شده هر پا و کف را اندازه بگیرید.

برای جوراب های تا ران، اندازه گیری را مانند جوراب های بلند تا زانو شروع کنید. سپس بایستید و ران های خود را در زیر باسن اندازه بگیرید. در نهایت، فاصله بین باسن و کف را اندازه بگیرید.

در برخی موارد، این اندازه‌گیری‌ها می‌تواند دشوار باشد، به‌ویژه اگر تفاوت اندازه بین پاها به دلیل تورم وجود داشته باشد. در این صورت می توانید به دنبال کمک پزشکی باشید. در صورت افزایش یا کاهش وزن، ممکن است لازم باشد سایز جوراب خود را تغییر دهید.

6. عوارض استفاده از واریس چیست؟

جوراب واریس زمانی برای اکثر افراد بی خطر است که اندازه مناسبی داشته باشد و به درستی پوشیده شود. اما استفاده از آن برای همه توصیه نمی شود. این جوراب ها می توانند خطر ابتلا به بیماری های شریانی، حمله قلبی، گسترش فلبیت به سایر قسمت های بدن و عفونت یا التهاب پوست را افزایش دهند.

جوراب های فشرده نباید خیلی تنگ یا دردناک باشند. پس از هر بار پوشیدن این جوراب ها، تغییراتی مانند قرمزی، سوراخ شدن، خشکی و کبودی را بررسی کنید.

جوراب صاف بپوشید تا روی پوست شما صاف باشد. مطمئن شوید که جوراب ها خیلی بلند نباشند. بالای جوراب را نکشید یا آن را به سمت پایین نکشید، زیرا ممکن است روی پای شما خیلی سفت باشد که می تواند جریان خون را متوقف کند یا مانند یک تورنیکه گردش خون را قطع کند.

7. چگونه از جوراب های فشاری نگهداری کنیم؟

نگهداری درست از جوراب های فشاری کار سختی نیست، اما برای افزایش دوام و حفظ استحکام باید چند نکته را در نظر داشته باشید:

برای شستن جوراب از آب سرد یا ملایم استفاده کنید.

به جای استفاده از ماشین لباسشویی، جوراب های خود را با دست بشویید.

هرگز از خشک کن استفاده نکنید. جوراب خود را آویزان کنید تا خشک شود.

جوراب های واریس را هر 3 تا 6 ماه یکبار دور بریزید یا اگر متوجه شدید قابلیت ارتجاعی خود را از دست داده اند.